Kiên vững và hy vọng – Chúa nhật XX Thường niên
Trong thời đại văn minh phát triển hôm nay, không ít Kitô hữu gặp khó khăn trong việc sống Đạo, nguyên nhân đến từ khác biệt về niềm tin tôn giáo. Những xung đột gia đình ngày càng tăng, nhất là trong những gia đình hôn nhân khác đạo. Có những người Công giáo phải đau khổ rất nhiều, vì quan điểm khác nhau về tôn giáo, về đường hướng giáo dục con cái và về tương lai nghề nghiệp. Họ đứng trước một chọn lựa hết sức khó khăn: hoặc là chấp nhận tan vỡ gia đình, hoặc là không được tự do thực hành Đạo. Ly dị thì thương con cái; bỏ Đạo thì đau đớn buồn phiền. Những day dứt này đã làm cho cuộc sống không còn bình an. Lời Chúa hôm nay muốn khích lệ chúng ta: hãy kiên vững và hy vọng. Đây không phải những ảo tưởng hay những lời ru ngủ chúng ta để tìm bình an giả tạo, mà là sự hướng dẫn, động viên chúng ta trong những thử thách gian nan của cuộc đời.
Lời Chúa Giêsu trong Tin Mừng hôm nay có thể gây sốc đối với độc giả. Để hiểu rõ đoạn Tin Mừng này, chúng ta phải đặt mình vào bối cảnh cụ thể. Lúc đó, Chúa Giêsu và các môn đệ đang trên đường đi Giêrusalem. Bao nguy hiểm và chống đối đang rình rập phía trước. “Phép rửa” mà Chúa Giêsu loan báo Người sẽ trải qua, chính là cuộc khổ nạn. Chính Chúa Giêsu là Ngôi Lời nhập thể và là Đấng quyền năng trong lời nói và việc làm, cũng phải đối diện với những nguy hiểm rình tập. Trước tâm trạng hoang mang của các môn đệ, Đức Giêsu đã nói về “lửa” và “gươm”.
Nếu theo quan niệm thông thường của chúng ta hôm nay, lửa và gươm tượng trưng cho bạo lực và xung đột, thì trong truyền thống Kinh Thánh, lửa lại tượng trưng cho sự hiện diện của Đấng cao cả. Chúng ta nhớ lại câu chuyện bụi gai rực lửa trong sách Sáng thế (x. St 3,14). Lửa cũng tượng trưng cho Chúa Thánh Thần, như được trình bày trong sách Công vụ Tông đồ (x. Cv 2,1-21). Lửa cũng là năng lượng siêu nhiên biến đổi thế giới. Trên thập giá, Đức Giêsu đã truyền cho thế giới nguồn năng lượng là ơn cứu độ, để khởi đi từ cuộc khổ nạn của Người, nhân loại được giao hòa với Thiên Chúa; con người sống yêu thương nhau hơn; chiến tranh hận thù sẽ được xóa bỏ. Thánh Am-brô-si-ô đã viết: “Lửa mà Chúa Giêsu đem đến trần gian đương nhiên không phải để thiêu rụi hay tàn phá. Trái lại, đó là ngọn lửa phát sinh ra thiện ý nơi con người”. Đây cũng là ngọn lửa sưởi ấm tâm hồn hai môn đệ trên đường Em-mau vào buổi chiều Phục sinh. Hai ông đã nói với nhau: “Dọc đường, khi Người nói chuyện và giải thích Kinh Thánh cho chúng ta, lòng chúng ta đã chẳng bừng cháy lên sao?” (Lc 24,32).
Biểu tượng của chiếc gươm là sự sàng lọc, phân tách giữa tốt và xấu, giữa những gì thuộc ánh sáng và những gì thuộc tối tăm. Tác giả thư Híp-ri đã dùng hình ảnh lưỡi gươm để so sánh với Lời Chúa như sau: “Lời Thiên Chúa là lời sống động, hữu hiệu và sắc bén hơn cả gươm hai lưỡi; xuyên thấu chỗ phân cách tâm với linh, cốt với tủy; lời đó phê phán tâm tình cũng như tư tưởng của lòng người” (Dt 4,12).
Những hình ảnh và biểu tượng nêu trên xác định với chúng ta về lửa và gươm mà Chúa Giêsu mang đến trần gian. Đương nhiên, chấp nhận Chúa Giêsu là Ánh sáng đời mình phải đi liền với khước từ bóng tối đang vây bủa xung quanh. Kitô hữu không thể nào làm tôi hai chủ, như Chúa Giêsu đã khẳng định.
Hành trình theo Đức Kitô đòi hỏi sự kiên nhẫn. Tuy vậy, đó không phải là sự kiên nhẫn gượng gạo bó buộc. Đây cũng là hành trình của hy vọng. Nhân vật Giêrêmia, vị ngôn sứ sống ở thế kỷ thứ VI trước CN lại được giới thiệu với chúng ta. Trong bối cảnh dân tộc đứng trước nguy cơ lưu đầy, ông đã can đảm truyền tải giáo huấn của Thiên Chúa, nhưng vua quan cũng như dân chúng lúc bấy giờ không muốn nghe. Những lời của vị Ngôn sứ đi ngược lại với ý muốn của vua và dân, là những người đang muốn thỏa hiệp và tạo nên một nền hòa bình giả tạo. Họ đã hành hạ ông đến mức ông suýt chết trong hầm tối. Giữa thử thách gian truân, Giêrêmia vẫn cậy trông vào Chúa, dám “lội ngược dòng” để sứ điệp của Chúa được truyền tải cách trung thực.
Tác giả thứ Híp-ri rất cảm thông với chúng ta là những người đang gặp khó khăn thử thách trong cuộc đời (Bài đọc II). Ông mời gọi chúng ta chiêm ngưỡng Đức Giêsu ở hai khía cạnh: đau khổ và vinh quang, đồng thời khích lệ chúng ta đặt nền móng cuộc đời trên chính Đức Giêsu, “Đấng khai mở và kiện toàn lòng tin”.
“Thầy đã đến ném lửa vào mặt đất, và Thầy những ước mong phải chi lửa ấy đã bùng lên!”. Ngọn lửa Chúa Giêsu đem đến trần gian là ngọn lửa của tình yêu, của lòng nhân hậu và tình liên đới giữa mọi người. Mỗi chúng ta đều có thể cộng tác và góp phần mình để làm cho ngọn lửa ấy lan tỏa đến mọi ngõ ngách của cuộc sống, và như thế, chúng ta đang làm cho giấc mơ của Chúa Giêsu thành hiện thực.
+TGM Giuse Vũ Văn Thiên
Nguồn: tonggiaophanhanoi.org