Chúa của muôn người – Chúa nhật XXVIII Thường niên

Để hiểu bài Tin Mừng hôm nay, trước hết chúng ta cần phân tích bối cảnh cụ thể của sự kiện, dựa trên Tin mừng Thánh Luca. Lúc này, Đức Giêsu đang cùng các môn đệ tiến về Giêrusalem. Con đường từ Bắc xuống Nam phải đi qua Samaria. Người dân Samaria có mối thù truyền kiếp với người Do Thái. Người Do Thái cũng không ưa người Samaria, vì họ cho rằng, sắc tộc này đã lợi dụng thời lưu đày để chiếm đất của họ. Có lần thầy trò đã bị người Samaria xua đuổi, đến nỗi hai anh em ông Giacôbê và Gioan đã thưa với Chúa: “Thầy muốn chúng con khiến lửa bởi trời xuống thiêu hủy chúng không?” (x. Lc 9,51-56).

Và hôm nay, cũng trên cung đường tiến về Giêrusalem ấy, mười người phong cùi xin Chúa chữa lành. Họ không dám đến gần vì Luật đã cấm, mà chỉ đứng xa xa van nài xin lớn tiếng. Luca là tác giả duy nhất kể lại câu chuyện này. Hơn nữa, chỉ có ông mới dùng danh xưng “Thầy Giêsu” trong tác phẩm của mình. Danh xưng này được dùng sáu lần ở những bối cảnh sau: Phêrô trước mẻ lưới lạ (5,5); Các môn đệ trong lúc bão gió (8,24); Phêrô trên đường đi cùng Thầy đến nhà ông Giai-rô (8,45); Phêrô trên núi lúc Chúa biến hình (9,33); Gioan lúc trên núi xuống (9,49 và cuối cùng là lời van xin của mười người cùi (17,13). Đây là một lời kêu cầu với lòng tín thác nơi một bậc Thầy có thế giá, uy tín và quyền năng, đồng thời cũng là lời tuyên xưng đức tin vào một vị Chúa.

Trong Phúc âm, phép lạ Chúa Giêsu làm thì vô số, nhưng vấn đề được nêu ở đây là người trở lại cám ơn sau khi được chữa lành. Chỉ có mỗi người cám ơn, mà đó lại là người Samaria. Thì ra trong số những người bị coi thường khinh bỉ ấy, vẫn có (những) người tin và bày tỏ lòng biết ơn, trong lúc chín người khác thì lại không. Giáo huấn của Tin Mừng hôm nay được liên kết với Bài đọc I trích sách Các Vua. Ông Naaman là một vị tướng quân đội A-ram, tức là người ngoại. Ông bị bệnh cùi, và nghe lời đồn, ông đã đến xin ngôn sứ Êlisa chữa lành. Sau giai đoạn đầu nghi nan, bướng bỉnh và thách thức, ông đã chịu xuống tắm bảy lần ở dòng sông Giođan. Ông đã được chữa lành và trở lại gặp vị Ngôn sứ để cám ơn. Không chỉ cám ơn vị Ngôn sứ, Naaman đã nhận ra Thiên Chúa, Đấng vị ngôn sứ tôn thờ, qua việc ông được chữa lành.

Hai nhân vật, ông Naaman và người Samaria không chỉ được chữa lành bệnh tật thể lý, mà còn được chữa lành tâm hồn. Hai ông đã tỉnh ngộ. Sau khi được chữa lành, cả hai đều trở lại để bày tỏ lòng biết ơn. Lời nói của ông Naaman như một lời tuyên xưng đức tin: “Nay tôi biết rằng: Trên khắp mặt đất, không đâu có Thiên Chúa, ngoại trừ ở Ít-ra-en”. Vâng, Thiên Chúa là Chúa của muôn người. Bất kể họ thuộc nguồn gốc nào, hoặc mang màu da gì, tất cả đều được Ngài tạo dựng và đều là con cái của Ngài. Tất cả đều được Thiên Chúa yêu thương. Không ai bị loại trừ. Nếu có ai không cảm nhận được hạnh phúc và tình yêu của Thiên Chúa, là vì chính người dó khước từ lời mời gọi yêu thương của Ngài.

Qua câu chuyện này, tác giả Luca (và chính Chúa Giêsu) muốn khẳng định với người Do Thái: Các bạn đừng quan niệm ơn cứu độ là một đặc quyền chỉ dành cho dân tộc các bạn. Thiên Chúa là Cha chung của muôn người. Người Samaria không phải là đáng khinh, vì nơi họ, cũng có những tấm lòng nhân hậu, trong khi đó có những người Do Thái, thậm chí các tư tế và biệt phái, lại không thực thi giáo huấn của Chúa hoặc không bày tỏ lòng biết ơn Ngài. Những trình thuật khác trong Tin Mừng liên quan đến người Samaria đều nhằm gửi gắm thông điệp này (vd: Trình thuật người phụ nữ bên bờ giếng Gia-cóp (Ga ch. 4); Dụ ngôn người Samaria nhân hậu (Lc 10,29-37).

Giống như người Samaria, Kitô hữu chúng ta vốn là những “người ngoại” của giao ước và lời hứa (x. Ep 2,12), nhưng chúng ta đã được tái sinh và trở nên con cái Thiên Chúa nhờ được máu Đức Kitô thanh tẩy. Đức Giêsu quy tụ muôn người và làm cho trở thành một dân của những người tôn thờ Thiên Chúa “trong tinh thần và Chân lý. Người cùi được chữa lành đã sấp mình dưới chân Chúa Giêsu, như một cử chỉ phụng thờ và tôn vinh Người. Đó cũng là hành vi thờ phượng của hai mươi bốn vị kỳ lão mà Thánh Gioan tông đồ đã thấy trong thị kiến (x. Kh 4,10; 5,8).

Kitô hữu là người được nâng đỡ nhờ niềm xác tín nơi Đức Kitô, Đấng là Đường, là Sự thật và là Sự sống. Cảm nhận rõ sức mạnh của ân sủng Chúa ban, Thánh Phaolô khuyên môn sinh của mình là Ti-mô-thê: Hãy luôn tin cậy vào Đấng chịu đóng đinh; hãy trung thành với Chúa, vì Người là Đấng trung thành, kể cả khi con người phản bội (Bài đọc II)

“Lạy Thầy Giêsu, xin dủ lòng thương chúng tôi!”. Đó cũng là lời kêu cầu của mỗi tín hữu chúng ta, khi cầu nguyện hoặc gặp gian nan khốn khó. Đây vừa là lời tuyên xưng đức tin, vừa là tâm tình tín thác cậy trông nơi quyền năng của Thiên Chúa. Lời kêu cầu ấy đã mang lại cho những người cùi ơn chữa lành. Trên đường đời, mỗi chúng ta đang phải gánh chịu biết bao thương tổn tinh thần và thể xác. Xin Chúa ban cho chúng ta ơn chữa lành, đồng thời giúp chúng ta nhận ra tình thương của Người. Amen.

+TGM Giuse Vũ Văn Thiên
Nguồn: tonggiaophanhanoi.org